Naast de drie geasfalteerde wegen die naar de top leiden zijn er ook nog talloze 'onverharde' wegen op de kale berg, de 'routes forestières' - boswegen of ruiterpaden. In plaats van prachtig strak asfalt tref je hier veelal keien in alle vormen en maten aan of soms stukken oud asfalt of gravel. Afhankelijk van het 'wegdek' zijn deze paden goed tot zeer slecht begaanbaar. 

Enkele van deze paden maken deel uit van het parcours van de Forestier en de Grandonneur. De Route des Cèdres zit ook in de Galérien.

Een deel van het traject van de ForestierEen deel van het traject van de Forestier

 

Het Gemzenpad (Route des Chamois; zie ook Diable) is tamelijk vlak. Vanuit Chalet Reynard gezien loopt het van 1452 m bij Vallon de la Grave afwisselend licht stijgend en dalend over de westelijke flank van de Ventoux via 1521 m naar 1423 m bij Les Grands Pins. Vervolgens klimt de weg naar 1526 m hoogte in de Tournant de l'Anglais waar hij aansluit op de bekende D 974 van Malaucène naar de top.
Nee, het klimpercentage is het probleem niet. Dat zit hem in de slechte staat waarin een groot deel van de weg zich bevindt. Nu eens is die heel behoorlijk te berijden, dan weer is de nodige stuurmanskunst vereist om allerlei ongerief als kuilen en keien uit de weg te gaan.

Is de Route des Chamois al geen wonder van wegenbouwkunst, het wegdek van de Route des Cèdres, dus vanuit Bedoin gezien vóór Les Grands Pins, verdient evenmin de schoonheidsprijs. Ook daar krijgt de fietser grote en nog grotere gaten, diverse kleuren zand en grind en alle soorten en maten steenslag en keien voor de wielen. Hele stukken zien eruit alsof ze doelbewust en met grof geweld zijn opgebroken.

Hier begint / eindigt de Route des Chamois.Hier begint / eindigt de Route des Chamois.

Wegwijzer Plaine des HermitantsWegwijzer Plaine des Hermitants

Route des Chamois (Gemzenpad)Route des Chamois (Gemzenpad)

Marc Claesen op de Route des ChamoisMarc Claesen op de Route des Chamois

Lucien Valkenborgh op de Route des ChamoisLucien Valkenborgh op de Route des Chamois

Wegwijzer bij Les Grands Pins - begin-/eindpunt van de Route des ChamoisWegwijzer bij Les Grands Pins - begin-/eindpunt van de Route des Chamois

De Tournant de l'Anglais; hier komt de route forestière op de D 974 Malaucène - top uit.De Tournant de l'Anglais; hier komt de route forestière op de D 974 Malaucène - top uit.

Ik heb beide paden per racefiets bereden en vond indertijd het wegdek van het Gemzenpad het slechtste. Dominic Rosé is dezelfde mening toegedaan, maar anderen vinden het Cederpad weer minder. Een en ander zal stellig samenhangen met de geestelijke en lichamelijke conditie waarin de renner zich ter plaatse bevindt… Een niet te veronachtzamen rol zal ook het hellingspercentage spelen. Is de Route des Chamois relatief ‘vlak’, de Route des Cèdres laat je af en toe flink zweten: 4.7 km van 9 tot 9.4 % over een slecht wegdek is niet flauw…
Reken er ook maar niet op dat de Fransen na elke vriesperiode of stevige storm met man en macht uitrukken om de schade aan hun boswegen eens piekfijn te herstellen, al moet gezegd, dat de Route des Cèdres in 2003 aanmerkelijk is opgeknapt. Laat het echter duidelijk zijn dat het wegdek aan continue verandering onderhevig is en er na ieder noodweer weer anders uitziet.

Marc Claesen op de Route des Cèdres ter hoogte van de Tournant d'AnglaisMarc Claesen op de Route des Cèdres ter hoogte van de Tournant d'Anglais

Lucien Valkenborgh op de Route des CèdresLucien Valkenborgh op de Route des Cèdres

Het wegdek van de Route des CèdresHet wegdek van de Route des Cèdres

Ceders alom langs de Route des CèdresCeders alom langs de Route des Cèdres

Op beide routes forestières is de racefiets weliswaar beslist geen hopeloos vervoermiddel, maar een gravelfiets of mountainbike is toch meer geëigend en wellicht zal soms iemand er zelfs de voorkeur aan geven een stukje te lopen. Wie de Diable of Cannibale op een normale racefiets rijdt, kan er in elk geval zeker van zijn dat zijn tempo op de routes forestières laag zal liggen en dat zijn fiets na de rit de nodige beschadigingen zal vertonen als hij niet heel goed uitkijkt.

Filmpje: De gemzen van de Ventoux (zonder geluid)


YOUTUBE PLAATST COOKIES. JE KAN ZE UITSCHAKELEN IN JE BROWSER.

Aan de andere kant: de omgeving is overweldigend. Op een groot deel van de Route des Chamois heb je een magnifiek uitzicht op het Observatoire hoog boven je. Je passeert verstilde combes en na een bocht kun je zomaar oog in oog komen staan met een paar gemzen, twintig, dertig meter voor je. Als je je gedeisd houdt, blijven die beesten nog rustig staan herkauwen ook. Even later zie je ze sierlijk en volkomen geruisloos over de losse keien een 50%-helling afhuppelen. Op beide bosroutes kom je nauwelijks een mens tegen en de natuur toont er zich in al haar glorie. Als je er nog oog voor hebt, kun je hier met volle teugen genieten en misschien wel geestelijk recupereren – vooropgesteld dat je tegen de eenzaamheid kunt…

Route Joseph Eymard
(het deel Bedoin – Les Grands Pins; voor de Route des Chamois: zie boven)
Het eerste deel van de Joseph Eymard voert nog door de 'beschaafde wereld' en is ook door zijn geringe stijgingspercentage heel geschikt om warm te draaien, maar eenmaal Bélézy voorbij ga je toch echt het MTB-gebied in. Niet dat het wegdek een ramp is, maar wat boven gezegd is over de Route des Cèdres en de Route des Chamois gaat ook voor enkele delen van de Joseph Eymard op. Bovendien is de klim naar Collet Rouge Haut niet mis: ruim 6 km bosweg met een percentage van 8.7 betekent toch dat je dient te werken.
Grote delen van de route naar Collet Rouge Haut echter zijn flink breed en heel behoorlijk te berijden. Er zijn enkele steile passages die louter uit grote, puntige en dus vlijmscherpe keien bestaan en waar gedoseerd trappen is geboden – lopen is echter nergens echt noodzakelijk. Zijn het Gemzenpad en het Cederpad nog wel per racefiets te doen, vooral deze stukken van de Joseph Eymard schrééuwen om een goed geprepareerde mountainbike. En laat je reparatiemateriaal niet thuis…

Route Joseph EymardRoute Joseph Eymard Route Joseph EymardRoute Joseph Eymard

Route Joseph Eymardeymard3Route Joseph Eymard
Route Joseph EymardRoute Joseph Eymard
 
Route Joseph EymardRoute Joseph Eymard
 
Op dit deel van de route is het uitzicht vaak adembenemend. In het begin vooral richting Bedoin, later met name richting Malaucène en verder.

Dat is misschien reden om een camera mee te nemen, maar heel zeker aanleiding om iets op je hoofd te zetten en voor extra water te zorgen: de zon en de hitte zijn in deze open ruimte onbarmhartig.
Het stuk tussen Collet Rouge Haut en Les Grands Pins is soms bezaaid met grote, scherpe keien en daardoor redelijk pittig, maar best te doen. De laatste honderden meters gaan zelfs iets omlaag, of zijn ze alleen maar minder steil?

Pascal Rijzinga reed de Route Joseph Eymard op 3 augustus 2015. Lees zijn uitvoerig verslag op zijn website mtbtrails.

Route Jean des Baumes
(het deel Bedoin – D 974; voor de Route des Chamois: zie boven)
Het begin van deze route voert over een gewone harde weg door het ‘buitengebied’ van Bedoin naar Les Colombets: prettig om de spieren op temperatuur te brengen. Alleen het stuk bij Les Colombets is lastig. Direct voorbij een soort uitspanning begint een zeer smal pad door een complete woestenij van grote, losse, scherpe keien op de oevers en in de bedding van een riviertje. ’s Zomers staat hier normaliter geen water in, maar je zult zeker van de fiets moeten om aan de overkant te komen. Na de passage van het riviertje wordt het (soms zeer smalle) pad iets beter. Na het nodige geworstel kom je op de kruising met de GR 91. Recht vóór je zie je de beloning voor je geploeter: een schitterend kijkje in de Combe de Curnier met hoog daarboven je einddoel: de witte toren.

Wegdek Route Jean des BaumesWegdek Route Jean des Baumes

Route Jean des Baumes - van Les Bruns naar kruispunt GR 91 en D 974Route Jean des Baumes - van Les Bruns naar kruispunt GR 91 en D 974

Combe de CurniersCombe de Curniers

Rechtsaf ga je de GR 91 op. Eenmaal op de GR 91 is het prettig fietsen: de weg naar de D 974 over de voet van de Ventoux is behoorlijk breed, niet erg steil: 2.3 km à 5.1 % en goed te berijden. Het wegdek is grotendeels te vergelijken met dat op de route tussen Les Combarets en Collet Rouge Haut – zie Route Joseph Eymard. Je kunt op één plaats misrijden: op de kruising waar een bordje “Saint-Estève” je naar rechts wil hebben, moet je je instinct niet volgen, maar je weg vervolgen. Ga je toch op de aanwijzing in, dan kom je vlak vóór de bekende bocht op de D 974 uit. Ook geen ramp, maar wel een paar km extra klimmen.

Bekijk de interactieve kaart van de Route Jean des Baumes op RouteYou

Interactieve kaart van de Route Jean des Baumes op RouteYou - klik op de afbeeldingInteractieve kaart van de Route Jean des Baumes op RouteYou - klik op de afbeelding

 

Route Thérèse Roumanille
In juli 2010 reed Marc Monballieu de Forestier en de Grandonneur. Uit zijn verslag het volgende citaat over de Route Thérèse Roumanille: 

Na enkele kilometers moet je verschillende stukken te voet afleggen. Ik ben wel blij die zondag verkend te hebben. Na deze stukken “te voet” is de weg zeer goed berijdbaar. De “Col du Comte” staat bij elk kruispunt mooi aangeduid, zodat er weinig aandacht nodig is om de juiste weg te blijven volgen. “Pas de soucis” zeggen de Fransen dan.

Route Thérèse RoumanilleRoute Thérèse Roumanille

Route Thérèse RoumanilleRoute Thérèse Roumanille Route Thérèse RoumanilleRoute Thérèse Roumanille

Ook Edwin Kamp (1961-2021) doet verslag van zijn bevindingen op de Thérèse in 2006: 
Net voorbij Chapelle St.-Roch maak ik nu niet de fout door verkeerd te rijden. De grote bocht naar rechts begint en ik weet nu dat ik goed zit. Dit is trouwens ook een slecht begaanbaar gedeelte. Eenmaal aangekomen bij punt D, karrenspoor naar Col du Comte, krijg ik goede moed. Het pad is goed te fietsen en niet erg steil. Het gaat tot nu toe prima.
Naarmate de kilometers vorderen begint het pad steeds slechter te worden en wordt het ook steeds steiler. Om de moed erin te houden kijk ik af en toe even naar links voor een mooi uitzicht, maar door de stenen goed op het pad blijven letten. Bij Col du Comte aangekomen weer even goed kijken waar ik heen moet. Dit is echter wel duidelijk. Vanaf Col du Comte een goed pad verder. Nog even en ik ben bij Mont Serein.
De route is door mij goed te volgen, waarbij ik mijn teller elke keer op nul zet bij belangrijke herkenbare punten (bochten) zodat ik, via de afstand, kan bepalen waar ik op dat moment zit en dan weet waar ik heen moet.

En een jaar later, als hij de Forestier rijdt: De route is nog net zo slecht als in het voorjaar van 2006 toen ik Grandonneur werd. Het pad, als je soms al kunt spreken van een pad, ligt bezaaid met keien die ik moet ontwijken met de beperkte stuurmanskunst die ik op ATB-gebied heb. Ach, een mens kan niet alles hebben.

 
De track van de Route Thérèse Roumanille op GPSies


https://www.alltrails.com/explore/map/mont-ventoux-t-roumanille?u=m

Ventur

Al met al is het, mits je je goed voorbereidt, heel mooi mountainbiken op de Ventoux. Het is stevig aanpoten en je dient oplettend te sturen en je krachten te doseren, maar de voldoening zal groot zijn. Denk er wel aan dat je bij een val of materiaalpech in de problemen kunt raken. Een gsm heeft vaak geen bereik en als ze niet weten waar jeuithangt, zullen de hulpdiensten je niet gemakkelijk kunnen vinden. Trouwens, hoe moet je ze waarschuwen, als je telefoon niet werkt? Ga dus nooit alleen op de flanken van de Ventoux op stap, de berg heeft zo zijn nukken…
Rijd je toch in je uppie, als aankomend Diable of Cannibale, als toekomstig Forestier of Grandonneur, moge de god Ventur de eenzame zwoeger dan genadig zijn…

Kaarten van de boswegen
Hieronder zie je kaarten van de Route des Cèdres (kaart 1), de Route des Chamois (kaart 2) en de route van Les Grands Pins naar le Tournant de l'Anglais (kaart 3).

Kaart 1: de Route des CèdresKaart 1: de Route des Cèdres

Kaart 2: de Route des ChamoisKaart 2: de Route des Chamois

Kaart 3: Van GP naar TAKaart 3: Van GP naar TA

Meer informatie over mountainbiken op de kale berg vind je bij mtbtrails.

Lees ook de Tips en waarschuwingen meervoudige beklimmingen